Marjolijnr » Specials » Dames van oranje

De dames van het Huis Oranje-Nassau

De dames van het Huis Oranje-Nassau Als we de geschiedenis van Nederland bekijken zien we dat de heren uit het Huis van Oranje en/of uit het Huis van Nassau een belangrijke rol hebben gespeeld. Wat vaak niet opvalt is het feit dat ook hun vrouwen vaak een zeer belangrijke rol vervulden. Ze zorgden niet alleen voor het krijgen en verzorgen van het nageslacht maar namen vaak ook belangrijke taken van hun man over, al was dit vooral op de achtergrond. Daarnaast stierf de mannelijke tak van de familie van Oranje-Nassau al snel uit en zijn de leden van ons koningshuis vandaag de dag afstammelingen van de vrouwelijke lijn van Oranje-Nassau. Hoog tijd om deze belangrijke 'dames van Oranje' eens in de schijnwerper te zetten.

Inhoud


De familie's van Oranje en Nassau

De eerste man uit het huis van Oranje die een belangrijke rol speelde in de Nederlandse geschiedenis was prins Willem I van Oranje (1533-1584). Aangezien Willem tijdens de opstand van de Nederlanden tegen haar Spaanse koning een grote rol van betekenis had gespeeld werd besloten zijn titel van stadhouder overerfbaar te maken. Na Willems overlijden erfde zijn zoon Maurits hierdoor niet alleen de titel van prins van Oranje, maar tevens ook de titel van stadhouder. Vanaf dit moment waren de titel van stadhouder en die van prins van Oranje onlosmakelijk met elkaar verbonden en alle stadhouders die de Nederlanden in de loop der jaren kregen waren dan ook afstammelingen uit het Huis van Oranje. Naarmate de eeuwen verstreken raakte de familie van Oranje verspreid en werd opgedeeld in een tweetal 'takken'. Aan de ene kant had men de familie van Oranje die leiding gaf aan de zuidelijke delen van de Nederlanden en in het noorden regeerde de tak Nassau-Dietz. In de loop der jaren stierf de mannelijke tak van de familie van Oranje uit en de titels gingen over naar het Huis Nassau-Dietz. Zij paste hun naam vervolgens aan in Oranje-Nassau, aangezien de prinselijk titel van Oranje hoger in rang stond dan de hertogelijke titel die behoorden bij het hertogdom Nassau.

Vrouwen van de stadhouders, prinsessen van Oranje

Aangezien de stadhouder vaak één en de zelfde persoon was als de prins van Oranje, was zijn vrouw niet alleen de vrouw van de stadhouder, maar tevens ook prinses van Oranje. Een titel die de dame in kwestie niet alleen veel aanzien en status gaf, maar ook diverse belangrijke verplichtingen met zich mee bracht. Zo was de druk om een mannelijke (!) opvolger te baren hoog en diende de kinderen die werden geboren onberispelijk te worden opgevoed. Daarnaast was de vrouw verantwoordelijk voor alle zaken in en rond het huis wat betekende dat ze vaak leiding aan een hofhouding, bestaande uit tientallen personen, gaven. Hoe er invulling aan deze belangrijke rol werd gegeven was per vrouw verschillend, maar hing vaak nauw samen met hoe goed haar relatie met haar man was. Sommige heren van de familie Oranje-Nassau zagen hun vrouw als hun gelijke en tilde zwaar aan hun mening. Andere heren van de familie waren echter van mening dat een vrouw alleen bedoeld was om kinderen te bedaren en het huishouden te bestieren.

Dynastieke huwelijken

Gezien de belangrijke taak die er op de schouders van de heren van Oranje-Nassau rustten werden hun huwelijken uit dynastiek oogpunt gesloten. Met andere woorden; liefde was niet belangrijk, het vergrootte van de macht wel. Sommige heren hadden het geluk om zelf enige invloed op hun aanstaande huwelijk te kunnen uitoefenen, maar de dames in kwestie hadden daarentegen helemaal geen inspraak. Ondanks dat het huwelijk vaak het belang van beide families dienden was de kans dat de aanstaande bruid en bruidegom elkaar niet konden uitstaan, groot. Trouwen met de stadhouder en/of met de prins van Oranje betekende niet alleen een leven als prinses, maar ook een leven in eenzaamheid en afzondering. Ondanks dit sombere vooruitzicht waren niet alle huwelijken in de familie Oranje-Nassau ongelukkig, sommige vrouwen hadden het geluk redelijk goed met hun man door één deur te kunnen.
Anna van Egmont (1533-1558) - prinses van Oranje

Anna van Egmont (1533-1558) - prinses van Oranje

Anna van Egmont-van Buren, was vijftien jaar oud toen haar vader haar uithuwelijkte aan de veelbelovende en jonge prins, Willem van Oranje. Ondanks dat het huwelijk tussen Anna en Willem gearrangeerd…
Anna van Saksen (1544-1577) - prinses van Oranje

Anna van Saksen (1544-1577) - prinses van Oranje

Het leven van Anna van Saksen, de tweede vrouw van de Vader des Vaderlands: Willem van Oranje, was zowel kort als treurig. Na een eerste ontmoeting met haar aanstaande man was Anna tot over haar oren…
Louise de Coligny (1555-1620) - prinses van Oranje

Louise de Coligny (1555-1620) - prinses van Oranje

Louise de Coligny, de vierde vrouw van de Vader des Vaderlands Willem van Oranje, stond bekend als een knappe en intelligente vrouw. Ze was godvruchtig en vredelievend en bleek, na het overlijden van…
Sophia Hedwig van Brunswijk-Wolfenbüttel (1592-1642)

Sophia Hedwig van Brunswijk-Wolfenbüttel (1592-1642)

Sophia Hedwig van Brunswijk-Wolfenbüttel, vrouw van stadhouder Ernst Casimir van Nassau-Dietz mocht - met respect - de Kenau van Nassau worden genoemd. Toen ze na het overlijden van haar man het regen…
Maria Henriëtte Stuart (1631-1660) - vrouw van Willem II

Maria Henriëtte Stuart (1631-1660) - vrouw van Willem II

De Engelse 'Princess Royal' Maria Henriëtte Stuart was de oudste dochter van de Engelse koning Karel I. Ze werd op negenjarige leeftijd uitgehuwelijkt aan de Hollandse prins Willem II van Oranje en ve…
Maria II van Engeland (1662-1694), vrouw van Willem III

Maria II van Engeland (1662-1694), vrouw van Willem III

Maria II Stuart was het nichtje van de Engelse koning Karel II en toen haar vader, Jacobus II, zich bekeerde tot het rooms-katholieke geloof, greep oom Karel in. Hij bepaalde dat Maria een protestants…
Maria Louise van Hessen-Kassel (1688-1765)

Maria Louise van Hessen-Kassel (1688-1765)

Maria Louise van Hessen-Kassel trad in 1709 in het huwelijk met de Friese stadhouder Johan Willem Friso. Tijdens hun kennismaking bleek het liefde op het eerste gezicht zijn maar na een huwelijk van k…
Anna van Hannover (1709-1759) - prinses van Oranje

Anna van Hannover (1709-1759) - prinses van Oranje

Het leven van de Engelse Princess Royal Anna van Hannover begon als een sprookje toen haar opa in het jaar 1714 werd gekroond tot koning van Engeland. Na een goede en gedegen opvoeding aan het Engelse…
Wilhelmina van Pruisen (1751-1820) - prinses van Oranje

Wilhelmina van Pruisen (1751-1820) - prinses van Oranje

Wilhelmina van Pruisen had een zeer ongelukkige jeugd nadat ze op jonge leeftijd bij haar ouders werd weggehaald en werd mishandeld door haar gouvernante. Nadat ze door haar oom, koning Frederik II va…
Wilhelmina van Pruisen (1774-1837), koningin der Nederlanden

Wilhelmina van Pruisen (1774-1837), koningin der Nederlanden

Frederica Louisa Wilhelmina was sinds haar geboorte prinses van Pruisen en groeide op aan het koninklijk hof van haar ouders in de Duitse steden Postdam en Berlijn. Op zeventienjarige leeftijd werd zi…
Anna Paulowna van Rusland (1795-1865)

Anna Paulowna van Rusland (1795-1865)

Anna Paulowna, de grootvorstin van Rusland, groeide op in het prachtige Winterpaleis in de Russische stad Sint-Petersburg. Nadat onder andere Napoleon haar een aanzoek had gedaan besloot Anna uiteinde…
Sophie van Württemberg (1818-1877); koningin der Nederlanden

Sophie van Württemberg (1818-1877); koningin der Nederlanden

Het huwelijk tussen de Sophie van Württemberg en Willem III der Nederlanden was vanaf het begin af aan slecht en ze waren dan ook de eerste koning en koningin die een officiële scheiding van tafel en…
Emma van Waldeck-Pyrmont (1858-1934)

Emma van Waldeck-Pyrmont (1858-1934)

Emma, prinses van Waldeck-Pyrmont werd geboren in Duitsland en op twintigjarige leeftijd uitgehuwelijkt aan de éénenzestig jaar oude koning Willem III der Nederlanden. Ondanks het verschil in leeftijd…
Gepubliceerd door Marjolijnr op 29-01-2018. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties